De muziekagoog is een beroepskracht, die zich door scholing heeft geprofessionaliseerd in het medium muziek. Opvallend is dat muziekagogen vaak mensen zijn met veel ervaring in zorg of onderwijs en daarnaast een muzikale achtergrond hebben. Zij hebben aan den lijve ondervonden wat de kracht van muziek is en zijn zich gaan specialiseren als muziekagoog.
In de opleiding is het methodisch en doelgericht inzetten van muziek als rode draad duidelijk herkenbaar. Iedere muziekagoog kan binnen dit gegeven een eigen werkstijl ontwikkelen door in te zetten op eigen kwaliteiten en competenties.
De muziekagoog begeleidt mensen met persoonlijke en/of sociale problematiek en hij werkt zowel met individuele cliënten als met groepen. Hij draagt door middel van observatie en contacten met cliënten en hun netwerk mede bij aan het totale behandel- en begeleidingsproces zoals opgesteld in een OSP (ondersteuningsplan) of behandelplan. De observaties van de muziekagoog worden vastgelegd en toegevoegd aan het OSP of aan het dossier van de cliënt.
Muziekagogie biedt goede mogelijkheden tot het op non-verbale wijze uiting geven aan emotionele problematiek. Muziekagogie vindt plaats op basis van een indicatie of verzoek van een behandelaar/orthopedagoog of manager, maar kan ook worden ingezet op nadrukkelijke wens van de cliënt zelf of zijn netwerk (begeleiders, ouders, verwanten).
Muziekagogie is in de basis niet gebonden aan een tijdslimiet en kan daarom langdurig worden aangeboden. Er wordt gestreefd naar een verbetering van de kwaliteit van leven en het vergroten van de ontwikkelingsmogelijkheden, liefst in een sociale context. De muziekagoog richt zich voornamelijk op de consequenties van de beperking en het leren omgaan met de beperking en zet tevens in op participatie in maatschappelijke verbanden.
Vaardigheden van de muziekagoog
De muziekagoog beschikt over agogische vaardigheden als observeren, communiceren, actieve luisterhouding, houdingsaspecten (zoals empathisch vermogen, respect), omgangsvormen, toepassen van feedback en evalueren. De muziekagoog houdt hierbij rekening met culturele diversiteit en levensbeschouwing. Behalve agogische basisvaardigheden beschikt de muziekagoog over voldoende kennis van doelgroepen en veel voorkomende ziektebeelden. De muziekagoog heeft kennis over muziek en brein, over de werking van muziek, als ook over muziektechniek en specialisaties.
Daarbij is de muziekagoog muzikaal vaardig op tenminste één begeleidingsinstrument en beheerst hij basiskennis muziektheorie.
Speerpunten
De muziekagoog werkt doelgericht en methodisch. Hij heeft zich verdiept in de cliënt en zijn/haar vraag naar muziek en stemt hierop af met een passend en wenselijk muziekaanbod, maatwerk dus. Daarbij onderzoekt en observeert de muziekagoog of hij de juiste snaar raakt! Waar nodig stelt hij zijn interventies bij en zet hierbij steeds in op het welzijn van de cliënt.
To care & to cure
Belangrijk kenmerk van de muziekagoog is dat hij insteekt op wat de cliënt wél kan en niet zozeer kijkt naar de ziekte, het verlies en wat er niet meer mogelijk is. De muziekagoog pretendeert niet te behandelen – to cure (vertaalt; genezen). De muziekagoog zet juist in op welzijn en welbevinden – to care (vertaalt; zorgen)